SERBEST BÖLGELERİN VERGİLENDİRİLMESİ
Ziya ÖZPOLAT S.M.Mali Müşavir & Bağımsız Denetçi
Özel olmak her zaman güzeldir.
SERBEST BÖLGE NEDİR : Serbest Bölgeler, Türkiye’ nin siyasi sınırları içinde yer almalarına rağmen, gümrük bölgelerinin kapsamları dışında konumlandırılan özel alanlardır. Gümrük bölgelerinde uygulanan ticari, finansal ve ekonomik yasal ve idari düzenlemeler serbest bölgelerde uygulanmamakta veya kısmen uygulanmaktadır.
SERBEST BÖLGE OLUŞUMUNUN AMACI : Serbest Bölgeler, içinde faaliyet gösteren işletmeler için, ihracat ta rekabet avantajı oluşturabilecek daha geniş teşvik ve avantajlar sağlanmaktadır. Bu bölgeler ihracat odaklı yatırımların sayısını artırmak için tasarlanmıştır.Serbest Bölgelerin kuruluş amacı, uluslararası ticaret ve yatırım imkanlarından daha etkin yararlanmak ve İlave istihdam alanları oluşturmaktır. İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek amacıyla, aynı zamanda rekabet avantajı oluşturmak için; serbest bölgelerde faaliyet gösteren işletmelere aşağıda yazıl teşvik ve avantajlar sağlanmıştır.
GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI: Serbest Bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları, Avrupa Birliği üyeliğinin gerçekleşeceği yılın vergilendirme dönemi sonuna kadar Gelir veya Kurumlar Vergisinden istisnadır.İşletmelerin faaliyet ruhsatlarında belirtilen; faaliyet alanı ve süre ile sınırlı olmak üzere serbest bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetlerden elde ettikleri kazançlar gelir veya kurumlar vergisinden istisnadır. Ancak bu işletmelerin faaliyet dışı gelirleri vergiye tabii olacaktır. Serbest bölgelerde elde edilmiş olsa dahi, faiz, repo ve benzeri gelirler istisna kapsamında olmayacaktır.
KURUMLARDA KAR DAĞITIMINDA STOPAJ: Serbest Bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan kurumlar vergisi mükellefi şirketlerin ortaklarına dağıtacakları kar payları %15 stopaja tabii olacaktır.
SERBEST BÖLGEDE ÇALIŞAN ÜCRETLİLERDE VERGİ İSTİSNASI : Serbest Bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az % 85 ini yurt dışına ihraç eden işletmelerin, istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden istisna olacaktır. Yıllık satış tutarı bu oranın altında kalan işletmelerden, zamanında tahsil edilemeyen vergiler, cezasız olarak, ancak gecikme zammıyla birlikte tahsil edilecektir. İşletmeler bu çerçevede, vergi dairelerine aylık ve yıllık olarak üretim ve istihdam bildirimlerini yapacaklardır.
KDV.İSTİSNASI : Türkiye’ den serbest bölgelere yapılan mal teslimleri ve serbest bölgelerde verilen hizmetler KDV. den istisna edilmiştir. Ayrıca, yurt dışından serbest bölgelere yapılan ithalatlar ve bir serbest bölgeden diger serbest bölgeye yapılan teslimlerde de KDV. istisna edilmiştir.
GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ : Serbest Bölgeler gümrük bölgesi dışında sayıldığından, serbest bölgeler ile diger ülkeler ve diger serbest bölgeler arasında dış ticaret rejimi hükümleri uygulanmaz. Serbest Bölgeler ile Türkiye arasında yapılan ticarette ise dış ticaret rejimi hükümleri uygulanır. Dolayısıyla, serbest bölgelerde faaliyette bulunmak isteyen işletmeler, gümrük vergisi ödemeden makine ve teçhizat ithal edebileceklerdir.
KAR TRANSFER İMKANI : Serbest Bölgeler kambiyo mevzuatı hükümleri kapsamı dışında tutulmuştur. Serbest bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler, hiçbir izne tabi olmaksızın yurtdışına veya Türkiye’ye serbestçe transfer edilebilmektedir
Malların serbest bölgelerde süre sınırlaması olmaksızın kalması, fiyat, kalite ve standartlarla ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına verilen yetkilerin serbest bölgede uygulanmaması, serbest bölgelerden Türkiye' ye yapıaln mal satışlarında herhengi bir kısıtlamanın olmaması, serbest bölgelerde defterlerin istenirse döviz cinsinden tutulabilmesi, serbest bölgelere özel diger avantajlar olmaktadır.
Serbest bölgelerin oluşumu ve amacı, ülkemizin ekonomik kalkınmasında çok önemli bir gelişimdir. Halen ihracat yapan ve ihracat yapmak amacıyla kurulacak işletmelere çok önemli rekabet avantajları sağlamaktadır. Kayseri, 22.08.2015
